دلایل ریزش مو؛ بررسی تخصصی علل پزشکی، هورمونی و ژنتیکی آلوپسی

ریزش مو یا آلوپسی (Alopecia) یکی از شایع‌ترین مراجعات به متخصصان پوست و مو است که می‌تواند منشأ ژنتیکی، هورمونی، تغذیه‌ای، التهابی یا سیستمیک داشته باشد. تشخیص صحیح علت ریزش مو، نخستین و مهم‌ترین گام در انتخاب درمان مؤثر و جلوگیری از پیشرفت آن است.

در مواردی که ریزش مو پیشرفته، ژنتیکی یا غیرقابل بازگشت باشد، کاشت مو به‌عنوان مؤثرترین راه‌حل دائمی توصیه می‌شود.
برای آشنایی با روش‌های نوین و نتایج طبیعی، صفحه
کاشت مو و ابرو | بهترین روش‌ها و نکات کلیدی
را مشاهده کنید.

🔬 ۱. ریزش موی ارثی (آلوپسی آندروژنتیک)

شایع‌ترین علت ریزش مو در مردان و زنان

• وابسته به هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT)

• کوتاه شدن فاز رشد مو (Anagen)

• نازک‌شدن تدریجی تار مو و مینیاتوریزه‌شدن فولیکول‌ها

• الگوی شایع: عقب‌نشینی خط رویش مو در مردان، کم‌پشتی منتشر در فرق سر زنان

📌 این نوع ریزش مو پیشرونده است و بدون درمان تخصصی تشدید می‌شود.

🧪 ۲. اختلالات هورمونی

تغییرات هورمونی نقش کلیدی در چرخه رشد مو دارند:

• کم‌کاری یا پرکاری تیروئید

• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

• بارداری و زایمان (Telogen Effluvium پس‌زایمانی)

• یائسگی

• افزایش آندروژن‌ها در زنان

🔍 تشخیص از طریق آزمایش‌های هورمونی انجام می‌شود.

🩸 ۳. کمبودهای تغذیه‌ای و متابولیک

ریزش مو می‌تواند اولین علامت یک کمبود پنهان باشد:

• کمبود آهن (Ferritin پایین)

• کمبود ویتامین D

• کمبود ویتامین B12

• کمبود روی (Zinc)

• رژیم‌های غذایی سخت و کاهش وزن ناگهانی

📌 اصلاح تغذیه بدون درمان پزشکی کافی نیست.

🧠 ۴. استرس و شوک‌های جسمی یا روانی

Telogen Effluvium حاد یا مزمن

• استرس شدید روانی

• جراحی‌ها

• بیماری‌های حاد

• تب بالا

• کرونا و عفونت‌های ویروسی

⏳ معمولاً ۲ تا ۳ ماه بعد از عامل محرک ظاهر می‌شود.

🧫 ۵. بیماری‌های پوستی و التهابی پوست سر

• آلوپسی آره‌آتا (ریزش سکه‌ای – خودایمنی)

• درماتیت سبورئیک شدید

• پسوریازیس پوست سر

• عفونت‌های قارچی (Tinea Capitis)

🩺 نیازمند درمان دارویی تخصصی هستند.

💊 ۶. داروها و عوامل خارجی

برخی داروها می‌توانند باعث ریزش مو شوند:

• داروهای شیمی‌درمانی

• رتینوئیدها

• داروهای ضدافسردگی خاص

• داروهای هورمونی

• مصرف نادرست مکمل‌ها

همچنین:

• رنگ و دکلره مکرر

• حرارت بالا (اتو، سشوار)

• کشش مداوم مو (Traction Alopecia)

🧠 ۷. بیماری‌های سیستمیک و داخلی

• کم‌خونی‌های مزمن

• بیماری‌های خودایمنی

• دیابت کنترل‌نشده

• بیماری‌های کلیوی و کبدی

• عفونت‌های مزمن

🧪 تشخیص علمی ریزش مو چگونه انجام می‌شود؟

تشخیص صحیح شامل:

• شرح حال دقیق

• معاینه پوست سر

• آزمایش خون

• در موارد خاص: تریکوسکوپی یا بیوپسی پوست سر

🧠 جمع‌بندی پزشکی

ریزش مو یک علامت است، نه یک بیماری مستقل. درمان موفق تنها زمانی امکان‌پذیر است که علت اصلی به‌درستی شناسایی شود. مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو، مانع از درمان‌های اشتباه و پیشرفت غیرقابل‌برگشت ریزش مو خواهد شد.